Bijna elke sport heeft wel speciale schoenen die zorgen voor een betere prestatie. Gewichtheffen dus ook.
Gewichthefschoenen geven je voordeel bij gewichtheffen en andere krachtoefeningen om twee verschillende redenen:
1 – De verhoogde hak van de gewichthefschoen brengt je lichaam in een betere positie om onder andere de squat, snatch, clean and jerk, en bench press technisch goed uit te voeren.
De verhoogde hak zorgt ervoor dat je je knieën verder naar voren kan brengen ten opzichte van je romp. Door je knieën verder naar voren te bewegen bij een squat, hoeft de romp minder ver voorover te kantelen om in balans te blijven, en kun je dieper squatten.
Ook als je al diep kunt squatten zonder gewichthefschoenen heb je voordeel bij gewichthefschoenen. Door de knieën verder naar voren te bewegen bij de squat, hoeft de romp minder ver naar voren te kantelen voor dezelfde squatdiepte. Omdat je de romp zo verticaler kunt houden, wordt je (onder)rug minder zwaar belast bij de squat. Hoe verticaler de romp, hoe minder momentkracht op de rug, en hoe minder hard de onderrugspieren hoeven te werken. Met gewichthefschoenen heb je dus minder kracht in je rug nodig om dezelfde gewichten te verplaatsen.
Als je ondderrug bij de squat een zwak punt is (komt vaak voor), kun je hierdoor ook meteen meer gewicht verplaatsen met de squat. Hierdoor komt de squat ook meer aan op de beenspieren, waardoor je deze effectiever kunt trainen.
Bij de Olympische gewichthefoefeningen snatch (trekken) en clean and jerk (voorslaan en stoten), zorgt het verder naar voren bewegen van de knieën ervoor dat je de gewichten in een lagere positie kunt ‘vangen’ voordat je ermee opstaat. Omdat je het gewicht in een lagere positie kunt vangen, hoef je deze ook minder ver omhoog te trekken, wat minder kracht kost. Daarom kun je zwaardere gewichten gebruiken. Omdat je de knieën verder naar voren kunt bewegen, blijft ook bij deze oefeningen de rug rechter, en kost het opstaan met de gevangen gewichten minder kracht.
Bij het bankdrukken zorgt de verhoogde hak van de gewichthefschoen ervoor dat je beter kan archen (de rug holtrekken), terwijl je met je voet nog steeds volledig contact maakt met de vloer (vereist volgens de wedstrijdregels).
2 – Je kunt meer kracht uitoefenen op de gewichten, wat voor een effectievere training en verbeterde prestatie zorgt.
Dit valt verder onder te verdelen onder twee verschillende redenen:
2.1 Je kan meer spierkracht leveren bij verbeterde stabiliteit
Onderzoek wijst uit dat je (been)spieren meer kracht kunnen leveren als je op een stabiele ondergrond staat (bron).
Goede gewichthefschoenen zijn zeer stabiel. De hak van de gewichthefschoenen worden gemaakt van een hard materiaal zoals hout of harde plastics. Hierdoor vervormt deze niet tot nauwelijks vervormt onder een zware belasting. Dit zorgt voor stabiliteit in neerwaartse richting.
Ook de andere delen van deze schoenen zijn gemaakt van stevig materiaal dat niet meegeeft, ook niet als je de veters flink hard aantrekt bij het strikken. De meeste gewichthefschoenen hebben ook een op te spannen band, die je meestal vast kunt zetten met klittenband. Dit zorgt ervoor dat de schoen nog steviger om de voet zit. Dit zorgt voornamelijk voor betere zijwaartse stabiliteit.
Een laatste belangrijke eigenschap die helpt bij goede stabiliteit is de rubberen anti-slipzool van gewichthefschoenen. Deze is meestal plat uitgevoerd, voor een maximaal contactoppervlak met de vloer. Hierdoor heeft de schoen veel grip.
2.2 Er gaat minder kracht verloren
Omdat de hak en zool van de gewichthefschoen nauwelijks samendrukbaar zijn, zorgen gewichthefschoenen voor een betere overdracht van kracht. Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld hardloopschoenen en de meeste sneakers. Deze hebben opzettelijk een samendrukbare zool als demping; om krachten te absorberen.
Conclusie
Genoeg reden om te kiezen voor speciale schoenen bij het gewichtheffen en andere krachtoefeningen. Dit betekent echter niet dat iedereen meteen meer gewicht kan gebruiken bij het dragen van gewichthefschoenen; het zal bij de meesten even duren om te wennen aan de nieuwe uitvoering van de oefeningen, om er later je voordeel mee te kunnen doen.